بررسی ارتباط دینداری با معناداری زندگی و پایبندی اخلاقی

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین دین داری با معناداری زندگی و پایبندی اخلاقی انجام شده است. در این مطالعه برای تبیین رابطه بین دین داری و معناداری زندگی از نظریه های جامعه شناسانی مانند وبر، برگر، یینگر و گیرتس استفاده شده است، این جامعه شناسان بیشتر بر کارکردهای معنا بخشی دین تأکید دارند و جهت تبیین رابطه بین دین داری و پایبندی اخلاقی به نظریه های دورکیم و وبر در حوزه اخلاق و نیز به ترجمه فصلی از کتاب کولین کمپبل استناد شده است. در این تحقیق، دین داری به عنوان متغیر مستقل تحقیق در چهار بعد، اعتقادی، تجربی، پیامدی و مناسکی با استفاده از سنجه دین داری گلاک و استارک مورد بررسی قرار گرفت. متغیر پایبندی اخلاقی نیز در دو بعد پایبندی عملی و پایبندی احساسی سنجیده شد؛ بعد پایبندی عملی با 20 گویه و در قالب 9 ارزش که سعی شده است در آن تفاوت اخلاق فردی و اجتماعی لحاظ شود مورد بررسی قرار گرفت و بعد احساسی نیز با 8 گویه سنجیده شده است. معناداری زندگی نیز با سنجه ای در 15 گویه و در سه بعد ارزشمندی، امیدواری و هدفمندی بررسی شد. روش اجرای این تحقیق پیمایش است و اطلاعات توسط پرسشنامه جمع آوری شده است. جمعیت این پژوهش دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران واحد کرج است که تعداد 372 نفر از آنان با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. توصیف هر یک از متغیرها بر اساس میانگین ارائه شده است. بر طبق یافته های توصیفی تحقیق میانگین شاخص کل برای متغیر دین داری 69 درصد است. از میان ابعاد متغیر دین داری، بعد اعتقادی با میانگین 77 درصد دارای بالاترین میانگین و بعد مناسکی با میانگین 41 درصد دارای کم ترین میانگین است. میانگین معناداری زندگی 71 درصد است. میانگین بعد ارزشمندی 8/69 درصد، امیدواری 9/70 درصد و هدفمندی 6/71 درصد است. میانگین پایبندی اخلاقی پاسخگویان نیز 70 درصد است. میانگین بعد پایبندی عملی به اخلاق 64 درصد و میانگین پایبندی احساسی نیز 7/63 درصد می باشد. جهت بررسی آزمون متغیرهای تحقیق از آزمون ضریب همبستگی، ارائه ی جداول متقاطع، رگرسیون تک متغیره و چند متغیره استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که به صورت کلی بین دین داری و معناداری زندگی و همچنین پایبندی اخلاقی رابطه معنی داری وجود دارد. البته باید یادآور شد که دین داری با بعضی از ارزش های اخلاقی از جمله، مسئولیت پذیری، تواضع و نوع دوستی در بعد پایبندی عملی رابطه معنی داری نداشت. نتایج آزمون های همبستگی وی کرامر و تاو کندال بیانگر این بود که متغیر دین داری با متغیرهای سن، جنس، مذهب و سطح تحصیلات پاسخگویان در ارتباط است، از میان کلیه متغیرهای زمینه ای فقط سن، با پایبندی اخلاقی رابطه معنی داری داشت و رابطه معنی داری میان متغیرهای زمینه ای با معناداری زندگی مشاهده نشد. نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر این است که متغیر دین داری و سن با هم 06/0 درصد تغیرات متغیر پایبندی اخلاقی را پیش بینی می کنند؛ و در رابطه با معناداری زندگی نتیجه تحلیل رگرسیون تک متغیره نشان می دهد که دین داری به تنهایی 11 /0 درصد تغییرات این متغیر را پیش بینی می کند. یافته های تحقیق به صورت کلی فرضیه های این تحقیق، مبنی بر ارتباط دین داری با اخلاق و معناداری زندگی را تأیید می کند.